Kỹ Thuật thi công chống thấm nhà vệ sinh, có hai dạng cấu tạo nhà vệ sinh đó là: dạng sàn âm (đường ống đi nổi trên mặt sàn và xuyên vào hộp kỹ thuật) và dạng sàn dương (các đường ống đi xuyên sàn).

Hiện nay có rất nhiều các phương pháp chống thấm nhà vệ sinh như: dùng màng khò nóng, dùng màng tự dính, dùng sơn chống thấm CT 11A, dùng Sika Latex trộn với xi măng để láng chống thấm, dùng hóa chất chống thấm hai thành phần Sikatop Seal 107 ... Do ở Việt Nam các công ty giới thiệu quá nhiều phương pháp chống thấm như vậy nên khách hàng tâm lý thường rất rối và bị nhiễu thông tin, không biết nên chọn phương pháp nào để chất lượng tốt và bền lâu dài. Bản thân chúng tôi đã từng gặp phải những công trình nhà mới mà khách đưa ra hơn chục quy trình thi công và các loại báo giá khác nhau với các chủng loại vật liệu rất đa dạng.

Hiểu được điều này, chúng tôi đã tìm tòi rất nhiều các công nghệ thi công trên thế giới và kiểm nghiệm nhiều năm sau để chọn ra được phương pháp chống thấm sao phù hợp với điều kiện khí hậu tại Việt Nam, đặc biệt là phương pháp đó phải an toàn và độ bền chống thấm lâu dài nhất. Chúng tôi sẽ trình bày bên dưới quy trình thi công với tên các chủng loại vật liệu và từng bước thực hiện rất rõ ràng, áp dụng cho hai dạng kết cấu nhà vệ sinh: sàn dương và sàn âm.

Chống thấm nhà vệ sinh tưởng chừng như đơn giản nhưng lại là một trong những công việc quan trọng nhất khi xây nhà, nó quyết định đến thẩm mỹ và chất lượng và độ bền vững của công trình. Gần như 100% các ngôi nhà sửa chữa lại đều do thấm dột, đặc biệt là khu vệ sinh, rất nhiều nhà thường phải sửa chữa lại là do bị thấm nhà vệ sinh, dẫn tới bị thấm trần, thấm tường, ẩm mốc nhà, sàn gỗ, thạch cao.... Chưa nói tới yếu tố chi phí thì việc sửa chữa chống thấm lại nhà vệ sinh gây ra rất nhiều phiền toái cho sinh hoạt gia đình, làm hỏng tường nhà, ẩm mốc nhà, ảnh hưởng kết cấu ngôi nhà, khi sửa chữa chống thấm phải tháo dỡ các thiết bị vệ sinh, bồn tắm, đục nền, chính vì thế chi phí sửa chữa rất tốn kém, đảo lộn đến sinh hoạt của gia đình. Vì vậy công tác chống thấm nhà vệ sinh cần chú trọng ngay từ khi nhà mới xây, nên chọn phương pháp tốt để độ bền chống thấm được lâu dài.

Trong những năm gần đây chủ nhà đã chú trọng chống thấm hơn các năm trước rất nhiều, bởi vì chi phí chống thấm mới tính ra không nhiều nhưng sau này bị thấm sửa chữa rất phức tạp, cực kỳ tốn kém, gấp 5 - 10 lần so với chi phí chống thấm ngay từ ban đầu. Với những ngôi nhà mới, chủ nhà thường giao cho giám sát kỹ thuật hay chủ thầu xây dựng thì chất lượng chống thấm rất tệ, vì giám sát, chủ thầu xây dựng hay các đơn vị kiến trúc thường chỉ chọn các phương pháp đơn giản rẻ tiền được một vài năm, chỉ cần chống thấm xong ngâm nước không thấm là đạt, với tâm lý rất chủ quan, để cho xong việc còn sau này chủ nhà phải chịu. Có những chủ nhà mặc dù thuê các công ty chống thấm, đội thợ chống thấm nhưng do không tìm hiểu kỹ về vật liệu, phương pháp làm, hoặc do quá bận nên không thể giám sát chặt chẽ quá trình thi công vì thế sau một thời gian sử dụng bị thấm lại, làm đi làm lại vẫn thấm. Các phương pháp kém an toàn, chúng tôi đã gặp phải có thể kể đến như sau: dán màng khò nóng 3mm, dán màng tự dính, quét sơn chống thấm CT 11A (Kova), quét Sika Latex trộn xi măng, quét bitum nhựa đường Sikamembrane, Flinkote, láng hoặc trát chống thấm bằng phụ gia ... Đây là các phương pháp mà chủ nhà, chủ thầu xây dựng hay các đơn vị thi công thường chọn vì rẻ tiền, dễ làm, nhanh chóng, nhưng hiệu quả chống thấm rất kém, có khi làm xong ngâm nước đã bị thấm ngay. Chống thấm tốt, lâu bền phụ thuộc hai yếu tố: phương pháp tốt và tay nghề thợ chống thấm.

Các đặc điểm và yếu tố cơ bản dẫn tới thấm nhà vệ sinh như sau:

- Sàn vệ sinh với đặc điểm thường xuyên có nước, đặc biệt nước thẩm thấu qua các mạch gạch lát nền tích tụ lại đọng dưới sàn bê tông nhà vệ sinh.

- Rất dễ bị nứt bê tông sàn, do kết cấu bị lún, đan thép thưa không đúng tiêu chuẩn, chất lượng bê tông kém.

- Có 4 vị trí gây thấm nhà vệ sinh cần chú ý đó là: Hộp kỹ thuật, các cổ ống đi xuyên sàn, chân tường chỗ tiếp giáp giữa sàn và tường, nứt sàn bê tông nhà vệ sinh.

Với kinh nghiệm hàng chục năm thi công chống thấm với hàng nghìn các công trình khu vệ sinh chúng tôi giới thiệu một phương pháp an toàn, độ bền cao, phù hợp với khí hậu Việt Nam, đặc biệt là cũng rất phổ biến ở nước ngoài đó là sử dụng hoá chất dạng thẩm thấu Water Seal DPC kết hợp với màng quét gốc xi măng đàn hồi hai thành phần FOSMIX . Đây là phương pháp được cho là tốt và phù hợp nhất với hạng mục chống thấm nhà vệ sinh, các khu vực ẩm ướt. Quy trình chống thấm hai dạng cấu tạo nhà vệ sinh như sau:

1. Quy trình chống thấm nhà vệ sinh sàn dương (đường ống đi xuyên sàn)

a. Vật liệu sử dụng:

+ Dung dịch chống thấm dạng tinh thể thẩm thấu Water Seal DPC (Australia)

+ Màng quét đàn hồi xi măng Polymer hai thành phần đàn hồi cao FOSMIX (Anh Quốc).

+ Lưới thủy tinh gia cố Fiber Glass chống co nứt góc chân tường.

+ Sika Latex TH

+ Vữa rót không co ngót M600

b. Quy trình thi công:

Bước 1: Chuẩn bị bề mặt thi công, vệ sinh bề mặt, xử lý bề mặt (rất quan trọng, là yếu tố quyết định đến chất lượng và độ bền vững lớp chống thấm)

- Chuẩn bị bề mặt tốt là rất quan trọng để đạt được chất lượng tối ưu.

- Loại bỏ sạch bụi bẩn, vữa thừa, tạp chất trên bề mặt, băm chặt các vữa thừa bằng búa rìu sắt. Dùng máy mài lắp chổi sắt vào đánh sạch bề mặt, tạo ma sát bề mặt.

- Sử dụng máy thổi bụi thổi sạch bụi và các tạp chất.

- Các hốc bọng, túi đá, lỗ rỗ… sẽ được đục bỏ các phần bám dính hờ, đục rộng và sâu cho đến phần bê tông đặc chắc. Trát vá bằng vữa sửa chữa có trộn phụ gia kết nối.

- Đối với các vết nứt lớn phải được trám bằng keo Polyurethane chuyên dụng.

- Bảo hòa ẩm bề mặt bằng nước sạch trước khi ứng dụng các lớp chống thấm.

Bước 2: Đục tẩy miệng các cổ ống theo hình miệng loa, rửa sạch miệng cổ ống bằng nước sạch. Sau đó chèn kín cổ ống. Quét kết dính hồ dầu Sika Latex TH trộn với xi măng nước sạch theo tỷ lệ lên phần miệng ống và ống sau đó trộn vữa rót không co ngót M600 với nước sạch và đổ vào cổ ống. Bảo dưỡng cổ ống bằng nước sạch, tránh bị nứt.

Bước 3: Trát bo dốc chân tường bao và sàn bê tông bằng vữa xi măng + cát. Nếu sàn nào cần lấy cốt gạch thì không cần trát dốc quá mà chỉ cần sàn và tường phẳng để lưới gia cố chân không bị gập, gồ ghề.

Bước 4: Tiến hành quét lót toàn bộ chân tường giữa sàn và tường gạch xây bằng vữa hồ dầu Sika Latex TH+ xi măng + nước. Đo đạc và cắt lưới Fiber Glass (lưới sợi thủy tinh) dán lên các vị trí chân tường, góc cạnh của sàn. Sau đó đợi lớp lưới Fiber Glass đã được cố định trên lớp lót trước khi phủ chống thấm lên.

Bước 5: Pha hoá chất Water Seal DPC với nước sạch theo tỷ lệ 1:1 sau đó quét toàn bộ sàn, chân tường bằng hoá chất tinh thể thẩm thấu Water Seal DPC (Úc) với định mức 0,1 lít/ m2. Hoá chất Water Seal DPC với tác dụng thẩm thấu sâu bên trong bê tông, phản ứng Silic lấp đầy các lỗ mao rỗng bê tông, đồng thời làm bê tông đặc chắc, kéo dài tuổi thọ bê tông, giúp hàn gắn vết nứt bê tông lên tới 0,3 mm. Đây là vật liệu rất quan trọng nhất giúp độ bền chống thấm kéo dài 20 - 30 năm.
Bước 6: Trộn Màng xi măng hai thành phần FOSMIX bằng máy khoan tay loại mạnh tốc độ chậm (400- 600v/p) gắn với lưỡi trộn thích hợp. Cho thành phần A (lỏng) vào trong 1 thùng sạch. Cho máy trộn chạy và cho thành phần B (bột) vào từ từ. Trộn trong khoảng 3-5 phút cho đến khi có được hỗn hợp đồng nhất.
Bước 7: Tiến hành thi công lớp màng quét xi măng FOSMIX thứ nhất bằng chổi quét lên trên toàn bộ bề mặt sàn bê tông, chân tường, riêng phần quét chân tường thường quét cao 50 cm. Định mức quét 0,6kg/ m2/ lớp.

Bước 8: Sau 2 - 4 giờ đồng hồ, khi lớp thứ nhất đã se khô ta tiến hành thi công lớp thứ 2 màng quét xi măng FOSMIX bằng chổi quét lên trên toàn bộ bề mặt sàn bê tông, chân tường, quét sao cho lớp sau vuông góc với lớp trước để tránh lỗ mọt bọt khí và cho đều bề mặt. Định mức 0,6 kg/ m2.

Bước 9: Tương tự như thi công lớp hai, ta cũng chờ từ 2 - 4 giờ đồng hồ, khi lớp thứ hai đã se khô ta tiến hành thi công lớp thứ 3 màng quét xi măng FOSMIX bằng chổi quét lên trên toàn bộ bề mặt sàn bê tông, vén chân tường, quét sao cho lớp sau vuông góc với lớp trước để tránh lỗ mọt bọt khí và cho đều bề mặt. Định mức 0,6 kg/ m2/ lớp.

Bước 10: Sau 24 - 48 giờ thi công lớp chống thấm cuối cùng hòan thành, các lớp chống thấm khô ta tiến hành ngâm thử nước trong vòng 24h rồi tiến hành nghiệm thu. Sau khi nghiệm thu xong yêu cầu phải có lớp vữa láng bảo vệ chống thấm (phần công việc ngâm nước và cán vữa bảo vệ này chủ đầu tư, thầu xây dựng tự làm).
Một số hình ảnh nhà vệ sinh chống thấm sử dụng phương pháp này

2. Quy trình chống thấm nhà vệ sinh sàn âm (đường ống đi nổi xuyên hộp kỹ thuật)

Về cơ bản, vật liệu & quy trình thi công chống thấm nhà vệ sinh sàn âm gần giống với chống thấm nhà vệ sinh sàn dương, chỉ có hai điểm khác đó là: chống thấm cổ ống xuyên hộp kỹ thuật và phải chống thấm 3 lớp màng đàn hồi FOSMIX thay vì hai lớp như sàn dương. Việc chống thấm nhà vệ sinh sàn âm phức tạp hơn nhà vệ sinh sàn dương nên yêu cầu phải làm rất cẩn thận, tuân thủ đúng quy trình nếu không sau này sửa chữa rất phức tạp và tốn kém.
Đã có nhiều tranh cãi quanh việc thi công chống thấm nên làm bên dưới lớp bê tông đáy sàn, hay là đổ bê tông vào lòng âm và làm chống thấm mặt bên trên. Với kinh nghiệm nhiều năm chống thấm và sửa chữa rất nhiều nhà vệ sinh sàn âm chúng tôi xin khẳng định là phải làm chống thấm bên dưới lòng mặt bê tông và vén cao 50 cm, đồng thời phải xử lý các cổ ống xuyên hộp kỹ thuật thật kỹ càng. Vì nếu làm chống thấm trên mặt sau khi tôn nền thì nếu sau vài năm ống nước hở thì nước sẽ gây thấm, đồng thời lớp bê tông hoặc vữa tôn nền sau một thời gian sẽ có hiện tượng rạn nứt, tách lớp nên sẽ ảnh hưởng lớn tới lớp chống thấm. Do vậy nhà vệ sinh sàn âm muốn chống thấm bền và lâu dài bắt buộc phải làm bên dưới lòng mặt sàn bê tông.

a. Vật liệu sử dụng:

+ Dung dịch chống thấm dạng tinh thể thẩm thấu Water Seal DPC

+ Màng đàn hồi xi măng Polymer hai thành phần đàn hồi cao FOSMIX.
+ Lưới thủy tinh gia cố Fiber Glass chống co nứt góc chân tường.

+ Vữa rót không co ngót

b. Quy trình thi công:

Bước 1: Chuẩn bị bề mặt thi công, vệ sinh bề mặt, xử lý bề mặt (rất quan trọng, là yếu tố quyết định đến chất lượng và độ bền vững lớp chống thấm)

- Chuẩn bị bề mặt tốt là rất quan trọng để đạt được chất lượng tối ưu.

- Loại bỏ sạch bụi bẩn, vữa thừa, tạp chất trên bề mặt, băm chặt các vữa thừa bằng búa rìu sắt. Dùng máy mài lắp chổi sắt vào đánh sạch bề mặt, tạo ma sát bề mặt.

- Sử dụng máy thổi bụi thổi sạch bụi và các tạp chất.

- Các hốc bọng, túi đá, lỗ rỗ… sẽ được đục bỏ các phần bám dính hờ, đục rộng và sâu cho đến phần bê tông đặc chắc.

- Đối với các vết nứt lớn phải được trám lại bằng vữa sửa chữa có phụ gia hoặc bơm gia cố bằng keo Epoxy hai thành phần.

- Bảo hòa ẩm bề mặt bằng nước sạch trước khi ứng dụng các lớp chống thấm.

Bước 2: Vệ sinh sạch sẽ phần cổ ống xuyên hộp kỹ thuật, ghép kín sau đó đổ vữa rót không co ngót chống thấm không co ngót toàn bộ phần cổ ống xuyên hộp kỹ thuật.

Bước 3: Trát bo dốc chân tường bao và sàn bê tông bằng vữa xi măng + cát. Nếu sàn nào cần lấy cốt gạch thì không cần trát dốc quá mà chỉ cần sàn và tường phẳng để lưới gia cố chân không bị gập, gồ ghề.

Bước 4: Tiến hành quét lót toàn bộ chân tường giữa sàn và tường gạch xây bằng vữa hồ dầu Sika Latex TH+ xi măng + nước. Đo đạc và cắt lưới Fiber Glass (lưới sợi thủy tinh) dán lên các vị trí chân tường, góc cạnh của sàn. Sau đó đợi lớp lưới Fiber Glass đã được cố định trên lớp lót trước khi phủ chống thấm lên.

Bước 5: Pha hoá chất Water Seal DPC với nước sạch theo tỷ lệ 1:1 sau đó quét toàn bộ sàn, chân tường bằng hoá chất tinh thể thẩm thấu Water Seal DPC (Úc) với định mức 0,2 lít/ m2. Hoá chất Water Seal DPC với tác dụng thẩm thấu sâu bên trong bê tông, phản ứng Silic lấp đầy các lỗ mao rỗng bê tông, đồng thời làm bê tông đặc chắc, kéo dài tuổi thọ bê tông, giúp hàn gắn vết nứt bê tông lên tới 0,3 mm. Đây là vật liệu rất quan trọng nhất giúp độ bền chống thấm kéo dài 20 - 30 năm.
Bước 6: Trộn Màng xi măng hai thành phần FOSMIX bằng máy khoan tay loại mạnh tốc độ chậm (400- 600v/p) gắn với lưỡi trộn thích hợp. Cho thành phần A (lỏng) vào trong 1 thùng sạch. Cho máy trộn chạy và cho thành phần B (bột) vào từ từ. Trộn trong khoảng 3 phút cho đến khi có được hỗn hợp đồng nhất.
Bước 7: Tiến hành thi công quét lớp Màng xi măng FOSMIX thứ nhất bằng chổi quét lên trên toàn bộ bề mặt sàn bê tông, chân tường, riêng phần quét chân tường thường quét cao 50 cm. Định mức 0,6 Kg/ m2/lớp.

Bước 8: Sau 2-4 giờ đồng hồ kể từ khi quét lớp thứ nhất (tuỳ theo điều kiện thời tiết mà sự khô nhanh chậm khác nhau, khi quét lớp thứ 2 thì lớp thứ nhất phải se bề mặt và đi lại không dính chân). Ta quét lớp thứ hai vuông góc với lớp thứ nhất với định mức 0,6 Kg/ m2/ lớp.

Bước 9: Sau 2-4 giờ đồng hồ kể từ khi quét lớp thứ nhất (tuỳ theo điều kiện thời tiết mà sự khô nhanh chậm khác nhau, khi quét lớp thứ 3 thì lớp thứ 2 phải se bề mặt và đi lại không dính chân). Ta quét lớp thứ ba vuông góc với lớp thứ hai với định mức 0,6 Kg/ m2/ lớp.

Bước 10: Sau 24 - 48 giờ thi công lớp chống thấm cuối cùng hòan thành, các lớp chống thấm khô ta tiến hành ngâm thử nước trong vòng 24h rồi tiến hành nghiệm thu. Sau khi nghiệm thu xong yêu cầu phải có lớp vữa láng bảo vệ chống thấm (phần công việc ngâm nước và cán vữa bảo vệ này chủ đầu tư, thầu xây dựng tự làm).